21 Mart 2021

Cahide Sonku İlk kadın yönetmen, tiyatro ve sinema oyuncusu

Yemen'de 1916 yılında Bab-ı Sabah, yani Sabah Kapısı denilen yerde, bir asker ailesinin kızı omarak dünyaya geldi. Dedesi Yedinci ordu komutanı Çorapsız İbrahim Paşa, babası ise dedesinin emrinde görev yapan bir subaydı. Aile, erkek çocuğunu çok sevdiği için daha doğmadan Cahide'nin ablasına Necdet ismini koydu. Cahide doğunca da bu geleneği bozmayarak ona savaşan manasına gelen Mücahit adını verdi. Gerçekten de Cahide'nin bütün yaşamı savaşmakla geçti. Yemen'den İstanbul'a gelip, babası evlerini terkedince Cahide ve annesi, kendilerini bir anda yoksulluğun içinde buldu. Orta okul sıralarındayken annesinin hastalanması nedeniyle Sirkeci'de Basiret Han'a haftada dört lirayla işe başladı.

     1932 yılının Eylül ayının son haftasında gazetede çıkan bir ilan Cahide'nin yaşamının değişkesine sebep oldu. Şehir Tiyatroları, konservatuvar için öğrenci aramaktadır. Seçilecek olanlar hem okuyacak hem de çalışacaktır. Ve işte kader o andan itibaren ağlarını örmeye başladı. Muhsin Ertuğrul'un beğenmesi üzerine Cahide seçmelerde başarı göstererek 135 kuruş yevmiyeyle figüran olarak işe girdi. Bu paranın onun için bir servetten farkı yoktur.

     Cahide, 1932 yılında 'Yedi Köyün Zeynep'i piyesi ile figüran olarak sahneye çıktı. Cahide omuzunda testi taşıyan bir köy kızını canlandırdı. Oyunda hiç repliği olmamasına rağmen, bütün oyuncuların cümlelerini ezberledi. 1933 yılında Muhsin Ertuğrul'un rejisörlüğünü yaptığı 'Söz Bir Allah Bir' adlı filmle beyaz perdeye geçti. 1935 yılında çevirdiği 'Bataklı Damın Kızı Aysel' filmiyle şöhretli bir yıldız oldu. 1949 yılında oynadığı 'Fedakar Ana' filmi sırasında yönetmen Seyfi Havaeri rahatsızlanınca, filmi Cahide Sonku tamamladı. Ve ondan itibaren de hem oyuncu hem de yönetmen olarak filmlere imzasını atmaya başladı.

     1936 yılında Talat Artemel'in başrolünü oynadığı 'Peer Gynt' oyununda Semiha Berksoy hastalanınca, onun oynayacağı 'Solveig' rolü Muhsin Ertuğrul tarafından Cahide'ye verildi.

     1937 yılında müziklerini Cemal Reşit Rey'in yaptığı 'Adalar' adlı revüyü oynamak üzere evden çıkacağı sırada hasta olan annesi son nefesini verdi. Perdenin açılmasına yarım saat kala Cahide annesinin ölüsüyle, tiyatro arasında ne yapacağını şaşırdı. Ancak bir tiyatro perdesi asla kapanmamalıyı. Cahide tiyaroya gitti ve o gece içi kan ağlarken dans edip şarkı söyledi. Aynı yıl ünlü tiyatro sanatçısı Talat Artemel ile evlendi...

     18 mart 1981 yılında 62 yaşında iken İstanbul'da hayata gözlerini yumdu.