Eğer bir kuyruklu yıldız olsaydım, çağımız insanlani dejenere olmuş bir soy sayardım. Eski zamanlarda, kuyrukluyıldızlara her yerde derin bir saygı duyulurdu. Kuyruklu yıldızlardan biri Sezar’ın öleceğini önceden göstermiş; bir başkası ise İmparator Vespasian’ın ölümünün yaklaştığına işaret sayılmıştı. Aklı başında bir adam olan İmparator, kendisi dazlak, buna karşılık yıldız saçlı olduğuna göre onun başka bir anlam taşıyor olması gerektiği tezini savunmuş, ama bu son derece mantıksal görüşü paylaşan pek çıkmamıştı. Saygıdeğer Bede, kuyrukluyıldızların «krallıklarda devrimler çıkacağına, vebaya, savaşa, rüzgâra ya da sıcağa alâmet » olduğunu söylemişti. John Knox kuyrukluyıldızlara tanrısal öfkenin kanıtlan gözüyle bakar, başka İskoç Protestanlan ise bunlann, «Katoliklerin kökünü kazıtması için Krala bir ihtar» olduğunu düşünürlerdi.
Kuyrukluyıldızlar yönünden Amerika, özellikle de New England haklı olarak ilgi çekici bir yerdir. 1652 yılında, tam ünlü Mr. Cotton’un hastalandığı sırada bir kuyrukluyıldız görülmüş ve o ölünce kaybolmuştu. Aradan on yıl bile geçmeden, Boston şehrinin günahkâr halkına, «şehvetperestlikten ve sarhoşluk yoluyla, yeni moda elbiseler giymek yoluyla Tannnın salih mahlûkatına karşı küfürde bulunmaktan,» vazgeçmelerini ihtar için, bir kuyrukluyıldız göründü. Seçkin ilâhiyatçı Increase Mather, kuyrukluyıldızlarla güneş tutulmalarını, Harvard Üniversitesi Rektörlerinin ve Koloni Valilerdim öleceklerine işaret sayar ve cemaatine, «yıldızlan alıp, onlann yerine kuyrukluyıldızları göndermemesi için,» Tanrıya dua etmelerini söylerdi. Kuyruklu yıldızların da aklı başında gezegenler gibi güneşin çevresinde hiç değilse düzgün bir elips çizdiklerinin Halley tarafından keşfedilmesi ve Newton’un, kuyrukluyıldızların da yerçekimi yasasına boyun eğdiklerini kanıtlaması üzerine bütün bu kör inançlar yavaş yavaş defedildi. Nispeten eski usul öğretime bağlı kalan üniversitelerde, bir süre Profesörlerin bu buluşlardan söz etmelerine izin verilmedi, ama sonunda gerçek saklanamadı.
Kuyrukluyıldızlar yönünden Amerika, özellikle de New England haklı olarak ilgi çekici bir yerdir. 1652 yılında, tam ünlü Mr. Cotton’un hastalandığı sırada bir kuyrukluyıldız görülmüş ve o ölünce kaybolmuştu. Aradan on yıl bile geçmeden, Boston şehrinin günahkâr halkına, «şehvetperestlikten ve sarhoşluk yoluyla, yeni moda elbiseler giymek yoluyla Tannnın salih mahlûkatına karşı küfürde bulunmaktan,» vazgeçmelerini ihtar için, bir kuyrukluyıldız göründü. Seçkin ilâhiyatçı Increase Mather, kuyrukluyıldızlarla güneş tutulmalarını, Harvard Üniversitesi Rektörlerinin ve Koloni Valilerdim öleceklerine işaret sayar ve cemaatine, «yıldızlan alıp, onlann yerine kuyrukluyıldızları göndermemesi için,» Tanrıya dua etmelerini söylerdi. Kuyruklu yıldızların da aklı başında gezegenler gibi güneşin çevresinde hiç değilse düzgün bir elips çizdiklerinin Halley tarafından keşfedilmesi ve Newton’un, kuyrukluyıldızların da yerçekimi yasasına boyun eğdiklerini kanıtlaması üzerine bütün bu kör inançlar yavaş yavaş defedildi. Nispeten eski usul öğretime bağlı kalan üniversitelerde, bir süre Profesörlerin bu buluşlardan söz etmelerine izin verilmedi, ama sonunda gerçek saklanamadı.
Günümüzde, ister yukarı sınıftan, ister aşağı sınıftan, ister öğrenim görmüş, ister görmemiş herkesin tasa içinde kuyruklu yıldızları düşündüğü ve bir kuyruklu yıldız görününce dehşete düştüğü bir dünya düşünmek zordur. Çoğumuz hiç kuyruklu yıldız görmemi şizdir. Ben iki tane gördüm, ama umduğumun tersine hiç de etkileyici bir yanlan yoktu. Kuyruklu yıldızlar karşısındaki tutumumuzda meydana gelen bu değişikliğin nedeni sadece akılcılık değil, aynı zamanda yapay aydınlatmadır.
Modern bir şehrin sokaklarında geceleyin gökyüzü görünmez, ıssız bölgelerde ise geceleri, pınl pırıl farlarıyla yolu aydınlatan otomobillerde yolculuk ederiz. Gökyüzünü karaladığımız için, yıldızların, gezegenlerin, meteoritler ve kuyruklu yıldızların varlığından hâlâ haberdar olanlar sadece birkaç bilim adamıdır. Zamanımızın dünyası daha önceki herhangi bir çağdakine oranla çok daha fazla insan yapısı niteliği taşımaktadır. Bunda kazancımız olduğu kadar, kaybımız da vardır: İnsanoğlu egemenliğinin güvenliği içinde saçma, kibirli ve bir parça kaçık olmaktadır. Bununla birlikte bir kuyruklu yıldızın, 1662’de Boston’da gösterdiği törel yönden iyileştirici etkiyi şimdi gösterebileceğini sanmıyorum; şimdi kuyruklu yıldızlardan daha güçlü bir ilâç gerekiyor...
Modern bir şehrin sokaklarında geceleyin gökyüzü görünmez, ıssız bölgelerde ise geceleri, pınl pırıl farlarıyla yolu aydınlatan otomobillerde yolculuk ederiz. Gökyüzünü karaladığımız için, yıldızların, gezegenlerin, meteoritler ve kuyruklu yıldızların varlığından hâlâ haberdar olanlar sadece birkaç bilim adamıdır. Zamanımızın dünyası daha önceki herhangi bir çağdakine oranla çok daha fazla insan yapısı niteliği taşımaktadır. Bunda kazancımız olduğu kadar, kaybımız da vardır: İnsanoğlu egemenliğinin güvenliği içinde saçma, kibirli ve bir parça kaçık olmaktadır. Bununla birlikte bir kuyruklu yıldızın, 1662’de Boston’da gösterdiği törel yönden iyileştirici etkiyi şimdi gösterebileceğini sanmıyorum; şimdi kuyruklu yıldızlardan daha güçlü bir ilâç gerekiyor...
Aylaklığa Övgü