Marcel Proustun Geçmiş Zamanın Ardındası, yüzyılımızın kuşkusuz anıt
yapıtlarından biridir: Roman sanatına getirdiği yeni boyutlar yanında,
benzerine az rastlanan anlatımı ve imgeleriyle, yoğun düşünce yüküyle,
Fransa´nın ve dünyanın, çağımızın ve bütün çapların en büyük edebiyat
yapıtlarından biri olduğunda herkes birleşiyor bugün. Yazık ki 1983
yılında bile, Türk okuru, bu büyük yapıtı tanıma olanağına kavuşmuş
değildir. Ama hemen belirtelim ki, Marcel Proust´un sanatını, duygu ve
düşünce evrenini tanıma konusunda Swann´ın Bir Aşkı: Fransa´da bile sık
sık ayrı bir kitap olarak yayımlanması da bunu gösterir. Burada olaylar
Marcel´in değil de Swann´ın çevresinde dönmesine, anlatıcının kendi
serüveniyle dolaysız bir bağıntısı olmamasına karşın, Geçmiş Zamanın
Ardındanın bir bölümünü oluşturur. Swann´ın kendisine benzerliği
öylesine bir benzerliktir ki, onun serüvenini Marcel´in serüvenine özdeş
kılar. Böylece Swann´ın Bir Aşkı, ister istemez Geçmiş Zamanın
Ardındanın bir an-öyküsü, bir örnekçesi gibi olur. Okuyunca siz de
göreceksiniz. Swann´ın Bir Aşkı, tek başına ele alındığında da,
gerçekten olağanüstü güzellikte bir romandır.
*
Tutku geçici ve farklı kişiliğimiz gibidir, öbür kişiliğimizin yerini
alır, o zamana dek onu dile getiren değişmez göstergeleri yok eder.
Genel olarak insanlar bizi öyle az ilgilendirir ki, içlerinden birini böyle acı ve sevinç olanaklarıyla donattık mı bir başka dünyadanmış gibi görünürler bize …